PAKIETY EDUKACYJNE KWIECIEŃ- CZERWIEC I WRZESIEŃ – GRUDZIEŃ 2025

Proponujemy Państwu udział w zajęciach edukacyjnych przybliżających zwyczaje i folklor dawnej wsi mazowieckiej. Mogą Państwo dokonać wyboru spośród kilku wariantów obejmujących: udział w lekcji lub warsztatach, zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem oraz przejazd wozem i ogniska.

• Każda z poniższych propozycji skierowana jest do grup liczących od 15 do 25 osób; w przypadku grup liczniejszych należy wybrać kilka pakietów;
• Z propozycji korzystać można od wtorku do piątku w terminie kwiecień – grudzień 2025 r.;
• Przejazd wozem i ognisko są atrakcjami opcjonalnymi;
• Rezygnacja z któregokolwiek z podanych w pakiecie punktów wiąże się z przerwą i koniecznością oczekiwania na realizację kolejnych;
• W celu płynnej realizacji programu prosimy o punktualne przybycie na teren Muzeum;
• Spóźnienie może wiązać się z koniecznością odwołania części lub całości atrakcji ujętych w programie;
• Dodatkowe informacje uzyskać można pod numerem telefonu: 24 275 28 26 oraz 24 275 28 83, wew. 234

Rezerwacje przyjazdu przyjmowane są telefonicznie, pod numerem 24 275 28 26 lub 24 275 28 83, wew. 234 oraz drogą mailową: rezerwacje@mwmskansen.pl

Cennik

• bilet wstępu normalny – 30,00 zł
• bilet wstępu ulgowy – 20,00 zł
• dzieci do lat 7 otrzymują bilety bezpłatne
• przewodnik w języku polskim, grupa do 25 osób – bilet/ grupa – 180,00 zł
• przewodnik w języku angielskim, grupa do 25 osób – bilet/ grupa – 230,00 zł
• warsztaty „Tajemnice krosna tkackiego” – 17 zł/osoba
• lekcja  „W Wojciechowej chałupie” – 8,00 zł/osoba
• warsztaty „Barwny świat ludowych wycinanek” – 17 zł/osoba
• warsztaty „Papieroplastyka obrzędowa” – 17 zł/osoba
• warsztaty „Wielkanoc na Mazowszu” – palmy lub pisanki – 17 zł/osoba
• warsztaty „Na szkle malowane” – 25 zł/osoba
• warsztaty „Uczymy się kaligrafii” – 25 zł/osoba
• warsztaty „Od ziarenka do chleba” – 17 zł/osoba
• warsztaty Rózgi, kleksy i fajerki. Dziecko w rodzinie wiejskiej na początku XX w.” – lalka motanka – 17 zł/osoba
• warsztaty „Skarby pszczelej rodziny” – 25 zł/osoba
• lekcja „Gry i zabawy naszych dziadków” – 8 zł/osoba
• ścieżka przyrodniczo-edukacyjna w parku dworskim – 17 zł/osoba
• ścieżka „W zagrodzie dziadka” – 17 zł/osoba
• warsztaty „Ziołolecznictwo wiejskie” – 17 zł/osoba
• ścieżka „W zagrodzie u babci” – 17 zł/osoba
• ścieżka przyrodniczko-edukacyjna w lesie grądowym – 17 zł/osoba
• warsztaty „Len – od ziarenka do nitki” – 17 zł/osoba
• warsztaty „Magia i wierzenia. Demony ludowe” – 17 zł/osoba
• warsztaty „Wieczory andrzejkowe” – 17 zł/osoba
• warsztaty choinkowe karta świąteczna lub ozdoba choinkowa – 17 zł/osoba
• przejazd wozem – 12,00 zł/ os.
• organizacja ogniska – grupa zorganizowana min. 15 osób., bilet/osoba – 12,00 zł, czas trwania – 60 min. Prowiant oraz biodegradowalne (ekologiczne) naczynia jednorazowe należy dostarczyć we własnym zakresie.
• serdecznie zapraszamy również do zwiedzania Ratusza w Sierpcu oraz Muzeum Małego Miasta w Bieżuniu

 

 

KWIECIEŃ 2025

SALA G – WARSZTATY DO WYBORU:

WARSZTATY WIELKANOCNE – PALMY LUB PISANKI

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Warsztaty wielkanocne – zdobienie jajek

Zajęcia poświęcone są obrzędowości Wielkanocy – najważniejszych świąt w tradycji chrześcijańskiej. Łączą zajęcia warsztatowe z prezentacją na temat metod zdobienia jaj, ich symboliki w tradycji chrześcijańskiej a także zwyczajów i obrzędów wielkanocnych. Podczas warsztatów uczestnicy samodzielnie wykonają kolorową pisankę lub wyklejankę (wydmuszka jaja kurzego), która pięknie ozdobi każdy koszyczek ze święconką. Swoją pisankę lub wyklejankę zapakują w pudełeczko, by nie uległa zniszczeniu podczas podroży do domu.

Muzeum zapewnia wszystkie materiały do zajęć.

 

Warsztaty wielkanocne – wykonanie palmy wielkanocnej

Zajęcia poświęcone są obrzędowości Wielkanocy – najważniejszych świąt w tradycji chrześcijańskiej. Łączą zajęcia warsztatowe z prezentacją na temat składników palmy wielkanocnej i jej symboliki w tradycji chrześcijańskiej a także zwyczajów i obrzędów wielkanocnych. Poświęcona palma chroniła dom i jego mieszkańców przed chorobami oraz nieszczęściami. Podczas warsztatów uczestnicy samodzielnie wykonają palmę wielkanocną, którą będą mogli poświęcić w Niedzielę Palmową.

Muzeum zapewnia wszystkie materiały do zajęć.

LUB

WARSZTATY „NA SZKLE MALOWANE”

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Zajęcia umożliwiają realizację własnych pomysłów artystycznych, rozwijają kreatywność i dostarczają wielu pozytywnych emocji. Uczestnicy warsztatów poznają tradycję i techniki malowania na szkle, a następnie samodzielnie wykonują obrazek na szkle. Używając odpowiednich farb pobudzają swoją wyobraźnię, a czerpiąc inspirację z otoczenia mogą wykonać własny projekt lub wykorzystać gotowy szablon.

Program I	Program II	Program IX
9.00–9.30 – czynności organizacyjne	9.00–9.30 – czynności organizacyjne	11.30–12.00 – czynności organizacyjne
9.30-9.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	9.30-9.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	12.00–12.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa
10.00–11.00 – warsztaty „Wielkanoc na Mazowszu – palma wielkanocna lub pisanka” lub warsztaty „Na szkle malowane” – sala G, budynek G	10.00–11.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	12.30–14.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
11.10–12.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.40–12.40 – warsztaty „Wielkanoc na Mazowszu – palma wielkanocna lub pisanka” lub warsztaty „Na szkle malowane” – sala G, budynek G	14.10–15.10 – warsztaty „Wielkanoc na Mazowszu – palma wielkanocna lub pisanka” lub warsztaty „Na szkle malowane” – sala G, budynek G
12.50–13.50 – ognisko – atrakcja dodatkowa	12.50–13.50 – ognisko – atrakcja dodatkowa	–

 

SALA A – WARSZTATY DO WYBORU:

WARSZTATY WIELKANOCNE – PALMY LUB PISANKI

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Warsztaty wielkanocne – zdobienie jajek

Zajęcia poświęcone są obrzędowości Wielkanocy – najważniejszych świąt w tradycji chrześcijańskiej. Łączą zajęcia warsztatowe z prezentacją na temat metod zdobienia jaj, ich symboliki w tradycji chrześcijańskiej a także zwyczajów i obrzędów wielkanocnych. Podczas warsztatów uczestnicy samodzielnie wykonają kolorową pisankę lub wyklejankę (wydmuszka jaja kurzego), która pięknie ozdobi każdy koszyczek ze święconką. Swoją pisankę lub wyklejankę zapakują w pudełeczko, by nie uległa zniszczeniu podczas podroży do domu.

Muzeum zapewnia wszystkie materiały do zajęć.

 

Warsztaty wielkanocne – wykonanie palmy wielkanocnej

Zajęcia poświęcone są obrzędowości Wielkanocy – najważniejszych świąt w tradycji chrześcijańskiej. Łączą zajęcia warsztatowe z prezentacją na temat składników palmy wielkanocnej i jej symboliki w tradycji chrześcijańskiej a także zwyczajów i obrzędów wielkanocnych. Poświęcona palma chroniła dom i jego mieszkańców przed chorobami oraz nieszczęściami. Podczas warsztatów uczestnicy samodzielnie wykonają palmę wielkanocną, którą będą mogli poświęcić w Niedzielę Palmową.

Muzeum zapewnia wszystkie materiały do zajęć.

LUB

WARSZTATY „PAPIEROPLASTYKA OBRZĘDOWA” 

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 4-8

Czas trwania: 60 min.

Bibułkowe kwiaty czy przypominające żyrandole pająki często zdobiły chłopskie izby, szczególnie w okresie świątecznym. Nie mogło ich zabraknąć także na domowych ołtarzykach w każdym wiejskim domu. Dzięki tym ozdobom ciemne i jednobarwne wnętrza stawały się kolorowe i wesołe. Podczas zajęć uczestnicy poznają wzory bibułkowych kwiatów, a następnie samodzielnie wykonują kilka z nich.

Program III	Program IV	Program VIII
9.00–9.30 – czynności organizacyjne	9.00–9.30 – czynności organizacyjne	11.30–12.00 – czynności organizacyjne
9.30–10.30 – warsztaty „Wielkanoc na Mazowszu – palma wielkanocna lub pisanka”  lub „Papieroplastyka obrzędowa” – sala A, budynek A	9.30–11.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	12.00–12.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa
10.40–12.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.10–12.10 – warsztaty „Wielkanoc na Mazowszu – palma wielkanocna lub pisanka”  lub „Papieroplastyka obrzędowa” – sala A, budynek A	12.30–13.30 – warsztaty „Wielkanoc na Mazowszu – palma wielkanocna lub pisanka”  lub „Papieroplastyka obrzędowa” – sala A, budynek A
12.20–12.40 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	12.20–12.40 – przejazd wozem po terenie ekspozycji  – atrakcja dodatkowa	13.40–15.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem G
12.50–13.50 – ognisko – atrakcja dodatkowa	12.50–13.50 – ognisko – atrakcja dodatkowa	–

SALA MŁYN:

WARSZTATY UCZYMY SIĘ KALIGRAFII

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-3

Czas trwania: 60 min.

Lekcja kaligrafii to prawdziwa podróż w czasie. Uczestnicy przenoszą się do szkoły z połowy XX wieku. W atmosferę wprowadza już samo wyposażenie izby szkolnej: czarna tablica z zajęczą łapką do wycierania, dyscyplina, katedra czy ławki z pochylonym blatem i otworem na kałamarz. Tylko w tej wyjątkowej lekcji uczniowie uczestniczą ubrani w fartuszki szkolne. Podczas zajęć poznają dawne przybory szkolne takie jak: bibularz, pióro czy kałamarz. Poznają także wzory liter pisanych obowiązujących w połowie XX wieku. Lekcja prowadzona jest w oparciu o pierwszy profesjonalny podręcznik do nauki pisania i czytania czyli „Elementarz” Mariana Falskiego. Aby to niecodzienne wydarzenie pozostało na długo w pamięci uczestników, zajęcia kończy pamiątkowe zdjęcie klasowe. Zdjęcie wraz z imiennym świadectwem udziału w zajęciach otrzymuje każdy uczeń. Wysyłane są pocztą na adres wskazany przez opiekuna grupy.
Zgodnie z Rozporządzeniem o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przypominamy o konieczności wypełnienia formularza zgody na obecność dziecka na fotografii grupowej, wykonywanej podczas warsztatów kaligrafii. Formularz dostępny jest tutaj załącznik pdf załącznik docx

Program V	Program VI	Program VII
9.30–10.00 – czynności organizacyjne	9.30–10.00 – czynności organizacyjne	11.30–12.00 – czynności organizacyjne
10.00–11.00 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	10.00–11.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	12.00–13.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
11.10–12.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.40–12.40 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	13.40–14.40 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn
12.50-13.10 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	12.50-13.10 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	14.50–15.10 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa
13.20–14.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa	13.20–14.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa	–

 

MAJ 2025

SALA G – WARSZTATY DO WYBORU:

WARSZTATY „OD ZIARENKA DO CHLEBA”

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Lekcja przybliża etapy uprawy i obróbki zboża na mazowieckiej wsi od końca XIX do lat 50.XX wieku. Podczas zajęć uczestnicy dowiedzą się m.in.: jakie przesądy i zabiegi magiczne towarzyszyły uprawie zbóż? Ile pracy wymagała obróbka ziarna i jakich narzędzi używano oraz czy do ciasta chlebowego dodawano drożdży? Poznają narzędzia i urządzenia służące dawnym mieszkańcom wsi do uprawy i obróbki zbóż, a także funkcje jakie w tradycji ludowej pełniło pieczywo.

LUB

WARSZTATY „SYTUACJA DZIECKA WIEJSKIEGO NA POCZĄTKU XX W.”

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Lekcja wprowadza w świat dziecka wiejskiego na przełomie XIX i XX wieku. Uczestnicy dowiadują się, jakie przesądy towarzyszyły narodzinom dziecka? Gdzie bawiły się dzieci wiejskie? Jak wyglądały zabawki? Czy dzieci chodziły do szkoły? Jakie miały obowiązki? Podczas zajęć uczestnicy wykonują własną lalkę – motankę.

Pakiet I	Pakiet II	Pakiet XI	Pakiet XII
9.00–9.30 – czynności organizacyjne	9.00–9.30 – czynności organizacyjne	12.00–12.30 – czynności organizacyjne	12.00–12.30 – czynności organizacyjne
9.30–9.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	9.30–9.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	12.30–12.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	12.30–12.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa
10.00–11.00 – warsztaty „Od ziarenka do chleba” lub warsztaty „Sytuacja dziecka wiejskiego na początku XX w.” – sala G, budynek G	10.00–11.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	13.00–14.00 – warsztaty „Od ziarenka do chleba” lub warsztaty „Sytuacja dziecka wiejskiego na początku XX w.” – sala G, budynek G	13.00–14.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
11.10–12.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.40–12.40 – warsztaty „Od ziarenka do chleba” lub warsztaty „Sytuacja dziecka wiejskiego na początku XX w.” – sala G, budynek G	14.00–15.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	14.30–15.30 – warsztaty „Od ziarenka do chleba” lub warsztaty „Sytuacja dziecka wiejskiego na początku XX w.” – sala G, budynek G
12.50–13.50 – ognisko – atrakcja dodatkowa	12.50–13.50 – ognisko – atrakcja dodatkowa	15.30-16.30 – ognisko – atrakcja dodatkowa	15.30-16.30 – ognisko – atrakcja dodatkowa

 

SALA A – WARSZTATY DO WYBORU:

WARSZTATY „SKARBY PSZCZELEJ RODZINY”

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Uczestnicy warsztatów mają możliwość poznania życia rodziny pszczelej oraz produktów pszczelich. Lekcja muzealna jest połączeniem teorii z praktyką, a metody pracy mają charakter integrujący. Uczestnik zajęć poprzez obraz, pokaz, dotyk i samodzielne obcowanie z woskiem pszczelim wzbogaca swoją wiedzę i umiejętność pracy z plastycznym produktem, czego efektem jest wykonana własnoręcznie świeczka. Edukacyjny charakter lekcji muzealnej został wzbogacony o zwyczaje i tradycje pszczelarskie występujące na wsi XIX i XX wiecznej, ze szczególnym uwzględnieniem regionu Mazowsza. Uczestnicy zajęć poznają również podstawowe narzędzia pszczelarskie potrzebne do pracy w pasiece.

LUB

WARSZTATY „BARWNY ŚWIAT LUDOWYCH WYCINANEK” 

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Uczestnicy zajęć znajdują odpowiedzi na wiele pytań, m.in.: skąd wzięła się tradycja wycinankarstwa w Polsce, jakie miejsce zajmowała wycinanka we wnętrzu mieszkalnym, jakie były formy i techniki wycinania oraz jakich narzędzi używano. Podczas zajęć każdy z uczestników otrzymuje szablon charakterystycznej dla regionu Mazowsza wycinanki, którą wykonuje samodzielnie. Swoją pracę zabiera do domu. Zajęcia w formie pogadanki ilustrowanej projekcją zdjęć połączonej z warsztatami plastycznymi.

Pakiet VII	Pakiet VIII	Pakiet XIII	Pakiet XIV
9.00–9.30 – czynności organizacyjne	9.00–9.30 – czynności organizacyjne	11.30–12.00 – czynności organizacyjne	11.30–12.00 – czynności organizacyjne
9.30–10.30 – warsztaty „Skarby pszczelej rodziny” lub warsztaty „Barwny świat ludowych wycinanek” – sala A, budynek A	9.30–11.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	12.00–12.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	12.00–12.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji– atrakcja dodatkowa
10.40–12.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.10–12.10 – warsztaty „Skarby pszczelej rodziny” lub warsztaty „Barwny świat ludowych wycinanek” – sala A, budynek A	12.30–13.30 – warsztaty „Skarby pszczelej rodziny” lub warsztaty „Barwny świat ludowych wycinanek” –  sala A, budynek A	12.30–14.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
12.20–13.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa	12.20–13.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa	13.40–15.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	14.10–15.10 – warsztaty „Skarby pszczelej rodziny” lub warsztaty „Barwny świat ludowych wycinanek” –  sala A, budynek A
13.30–13.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	13.30–13.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	15.20–16.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa	15.20–16.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa

 

SALA MŁYN:

WARSZTATY UCZYMY SIĘ KALIGRAFII

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-3

Czas trwania: 60 min.

Lekcja kaligrafii to prawdziwa podróż w czasie. Uczestnicy przenoszą się do szkoły z połowy XX wieku. W atmosferę wprowadza już samo wyposażenie izby szkolnej: czarna tablica z zajęczą łapką do wycierania, dyscyplina, katedra czy ławki z pochylonym blatem i otworem na kałamarz. Tylko w tej wyjątkowej lekcji uczniowie uczestniczą ubrani w fartuszki szkolne. Podczas zajęć poznają dawne przybory szkolne takie jak: bibularz, pióro czy kałamarz. Poznają także wzory liter pisanych obowiązujących w połowie XX wieku. Lekcja prowadzona jest w oparciu o pierwszy profesjonalny podręcznik do nauki pisania i czytania czyli „Elementarz” Mariana Falskiego. Aby to niecodzienne wydarzenie pozostało na długo w pamięci uczestników, zajęcia kończy pamiątkowe zdjęcie klasowe. Zdjęcie wraz z imiennym świadectwem udziału w zajęciach otrzymuje każdy uczeń. Wysyłane są pocztą na adres wskazany przez opiekuna grupy.
Zgodnie z Rozporządzeniem o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przypominamy o konieczności wypełnienia formularza zgody na obecność dziecka na fotografii grupowej, wykonywanej podczas warsztatów kaligrafii. Formularz dostępny jest tutaj załącznik pdf załącznik docx

Pakiet IX	Pakiet X	Pakiet XV	Pakiet XVI
9.30–10.00 – czynności organizacyjne	9.30–10.00 – czynności organizacyjne	11.00–11.30 – czynności organizacyjne	11.00–11.30 – czynności organizacyjne
10.00–11.00 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	10.00–11.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.30–11.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	11.30–11.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa
11.15–12.45 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.45–12.45 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	12.00–13.00 – ognisko – atrakcja dodatkowa	12.00–13.00 – ognisko – atrakcja dodatkowa
13.00–14.00 – ognisko – atrakcja dodatkowa	13.00–14.00 – ognisko – atrakcja dodatkowa	13.10–14.10 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	13.10–14.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
14.10–14.30 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	14.10–14.30 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	14.20–15.50 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	14.50–15.50 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn

 

ZAGRODA Z OSTROWA

LEKCJA GRY I ZABAWY NASZYCH DZIADKÓW

Grupa docelowa: 5-6 latki, szkoła podstawowa, klasy 1-3

Czas trwania: 60 min.

Gry i zabawy niosą ze sobą wiele wartości poznawczych. Rozwijają umiejętności manualne, uczą zasad współzawodnictwa, integrują i wychowują. Uczestnicy zajęć nie tylko poznają dawne, wiejskie zabawy, ale także będą mieli okazję sprawdzić swoją sprawność w grach i zabawach swoich przodków, takich jak: serso, ciuciubabka, chodzenie na szczudłach, toczenie obręczy i wiele innych. Lekcja odbywa się na terenie jednej z zagród.

Pakiet III	Pakiet IV
9.30–10.00 – czynności organizacyjne	9.30–10.00 – czynności organizacyjne
10.00–10.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	10.00–10.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa
10.30–11.30 – zajęcia edukacyjne „Gry i zabawy naszych dziadków” – zagroda z Ostrowa	10.30–12.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
11.40–13.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	12.10–13.10 – zajęcia edukacyjne „Gry i zabawy naszych dziadków” – zagroda z Ostrowa
13.20–14.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa	13.20–14.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa

 

ZAGRODA Z DZIERŻĄŻNI LUB PARK DWORSKI – WARSZTATY DO WYBORU

LEKCJA GRY I ZABAWY NASZYCH DZIADKÓW

Grupa docelowa: klasy 1-3

Czas trwania: 60 min.

Uczestnicy zajęć goszczą w zagrodzie wiejskiej z pocz. XX wieku. Poznają zwierzęta gospodarskie hodowane na wsi i budynki, w których mieszkały. Dowiadują się jak wyglądała codzienna praca w gospodarstwie chłopskim, a także jak należy segregować odpady, by zadbać o czystość środowiska. Lekcji towarzyszy zeszyt ćwiczeń zawierający zagadki i łamigłówki do samodzielnego rozwiązania.

LUB

ŚCIEŻKA PRZYRODNICZO-EDUKACYJNA W PARKU DWORSKIM

Grupa docelowa: klasy 1-6

Czas trwania: 60 min.

Młodzi przyrodnicy nauczą się rozróżniać drzewa rosnące w parkach i lasach. Lekcja przybliży wygląd kwiatów i owoców wybranych gatunków drzew i krzewów, różnice w budowie liści drzew liściastych i iglastych, a nawet techniki pomiaru wysokości drzew. Uzupełnieniem ścieżki jest zeszyt ćwiczeń zawierający ilustracje, zagadki oraz zadania do wykonania w terenie. Ścieżkę można przebyć z instruktorem lub samodzielnie (wystarczy zakupić w kasie zestaw edukacyjny), co ułatwiają tabliczki znajdujące się na trasie.

Pakiet V	Pakiet VI
10.30–11.00 – czynności organizacyjne	10.30–11.00 – czynności organizacyjne
11.00–11.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	11.00–11.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa
11.30–12.30 –  warsztaty „W zagrodzie u dziadka”– zagroda z Dzierzążni lub na terenie parku dworskiego „Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna w parku dworskim”	11.30–13.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
12.40–14.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	13.10–14.10 – warsztaty „W zagrodzie u dziadka”– zagroda z Dzierzążni lub na terenie parku dworskiego „Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna w parku dworskim”
14.20–15.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa	14.20–15.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa

CZERWIEC 2025

SALA G – WARSZTATY DO WYBORU:

WARSZTATY „SYTUACJA DZIECKA WIEJSKIEGO NA POCZĄTKU XX W.”

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Lekcja wprowadza w świat dziecka wiejskiego na przełomie XIX i XX wieku. Uczestnicy dowiadują się, jakie przesądy towarzyszyły narodzinom dziecka? Gdzie bawiły się dzieci wiejskie? Jak wyglądały zabawki? Czy dzieci chodziły do szkoły? Jakie miały obowiązki? Podczas zajęć uczestnicy wykonują własną lalkę – motankę.

LUB

WARSZTATY „NA SZKLE MALOWANE”

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Zajęcia umożliwiają realizację własnych pomysłów artystycznych, rozwijają kreatywność i dostarczają wielu pozytywnych emocji. Uczestnicy warsztatów poznają tradycję i techniki malowania na szkle, a następnie samodzielnie wykonują obrazek na szkle. Używając odpowiednich farb pobudzają swoją wyobraźnię, a czerpiąc inspirację z otoczenia mogą wykonać własny projekt lub wykorzystać gotowy szablon.

Pakiet I	Pakiet II	Pakiet XI	Pakiet XII
9.00–9.30 – czynności organizacyjne	9.00–9.30 – czynności organizacyjne	12.00–12.30 – czynności organizacyjne	12.00–12.30 – czynności organizacyjne
9.30–9.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	9.30–9.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	12.30–12.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	12.30–12.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa
10.00–11.00 – warsztaty „Sytuacja dziecka wiejskiego na początku XX w.” lub warsztaty „Na szkle malowane”– sala G, budynek G	10.00–11.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	13.00–14.00 – warsztaty „Sytuacja dziecka wiejskiego na początku XX w.” lub warsztaty „Na szkle malowane” – sala G, budynek G	13.00–14.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
11.10–12.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.40–12.40 – warsztaty „Sytuacja dziecka wiejskiego na początku XX w.” lub warsztaty „Na szkle malowane” – sala G, budynek G	14.00–15.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	14.30–15.30 – warsztaty „Sytuacja dziecka wiejskiego na początku XX w.” lub warsztaty „Na szkle malowane” – sala G, budynek G
12.50–13.50 – ognisko – atrakcja dodatkowa	12.50–13.50 – ognisko – atrakcja dodatkowa	15.30–16.30 – ognisko – atrakcja dodatkowa	15.30–16.30 – ognisko – atrakcja dodatkowa

 

SALA A – WARSZTATY DO WYBORU:

WARSZTATY „SKARBY PSZCZELEJ RODZINY”

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Uczestnicy warsztatów mają możliwość poznania życia rodziny pszczelej oraz produktów pszczelich. Lekcja muzealna jest połączeniem teorii z praktyką, a metody pracy mają charakter integrujący. Uczestnik zajęć poprzez obraz, pokaz, dotyk i samodzielne obcowanie z woskiem pszczelim wzbogaca swoją wiedzę i umiejętność pracy z plastycznym produktem, czego efektem jest wykonana własnoręcznie świeczka. Edukacyjny charakter lekcji muzealnej został wzbogacony o zwyczaje i tradycje pszczelarskie występujące na wsi XIX i XX wiecznej, ze szczególnym uwzględnieniem regionu Mazowsza. Uczestnicy zajęć poznają również podstawowe narzędzia pszczelarskie potrzebne do pracy w pasiece.

LUB

WARSZTATY „ZIOŁOLECZNICTWO WIEJSKIE” 

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 4-8

Czas trwania: 60 min.

Medycyna ludowa miała ogromne znaczenie w leczeniu rozmaitych schorzeń. Lekcja pozwala dowiedzieć się, jakie zioła wykorzystywano do leczenia różnych chorób, jakich używano w kuchni, by wzbogacić smak potraw oraz jakie zabiegi magiczne towarzyszyły kuracjom ziołowym. Wykład połączony z prezentacją wybranych ziół leczniczych i przypraw. Zajęcia kończą warsztaty komponowania suszu do naparu ziołowego.

Pakiet VII	Pakiet VIII	Pakiet XIII	Pakiet XIV
9.00–9.30 – czynności organizacyjne	9.00–9.30 – czynności organizacyjne	11.30–12.00 – czynności organizacyjne	11.30–12.00 – czynności organizacyjne
9.30–10.30 – warsztaty „Skarby pszczelej rodziny” lub „Ziołolecznictwo wiejskie” – sala A, budynek A	9.30–11.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	12.00–12.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	12.00–12.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa
10.40–12.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.10–12.10 – warsztaty „Skarby pszczelej rodziny” lub „Ziołolecznictwo wiejskie” – sala A, budynek A	12.30–13.30 – warsztaty „Skarby pszczelej rodziny” lub „Ziołolecznictwo wiejskie” – sala A, budynek A	12.30–14.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
12.20–13.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa	12.20–13.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa	13.40–15.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	14.10–15.10 – warsztaty „Skarby pszczelej rodziny” lub „Ziołolecznictwo wiejskie” – sala A, budynek A
13.30–13.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	13.30–13.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	15.20–16.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa	15.20–16.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa

SALA MŁYN:

WARSZTATY UCZYMY SIĘ KALIGRAFII

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-3

Czas trwania: 60 min.

Lekcja kaligrafii to prawdziwa podróż w czasie. Uczestnicy przenoszą się do szkoły z połowy XX wieku. W atmosferę wprowadza już samo wyposażenie izby szkolnej: czarna tablica z zajęczą łapką do wycierania, dyscyplina, katedra czy ławki z pochylonym blatem i otworem na kałamarz. Tylko w tej wyjątkowej lekcji uczniowie uczestniczą ubrani w fartuszki szkolne. Podczas zajęć poznają dawne przybory szkolne takie jak: bibularz, pióro czy kałamarz. Poznają także wzory liter pisanych obowiązujących w połowie XX wieku. Lekcja prowadzona jest w oparciu o pierwszy profesjonalny podręcznik do nauki pisania i czytania czyli „Elementarz” Mariana Falskiego. Aby to niecodzienne wydarzenie pozostało na długo w pamięci uczestników, zajęcia kończy pamiątkowe zdjęcie klasowe. Zdjęcie wraz z imiennym świadectwem udziału w zajęciach otrzymuje każdy uczeń. Wysyłane są pocztą na adres wskazany przez opiekuna grupy.
Zgodnie z Rozporządzeniem o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przypominamy o konieczności wypełnienia formularza zgody na obecność dziecka na fotografii grupowej, wykonywanej podczas warsztatów kaligrafii. Formularz dostępny jest tutaj załącznik pdf załącznik docx

Pakiet IX	Pakiet X	Pakiet XV	Pakiet XVI
9.30–10.00 – czynności organizacyjne	9.30–10.00 – czynności organizacyjne	11.00–11.30 – czynności organizacyjne	11.00–11.30 – czynności organizacyjne
10.00–11.00 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	10.00–11.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.30–11.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	11.30–11.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa
11.15–12.45 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.45–12.45 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	12.00–13.00 – ognisko – atrakcja dodatkowa	12.00–13.00 – ognisko – atrakcja dodatkowa
13.00–14.00 – ognisko – atrakcja dodatkowa	13.00–14.00 – ognisko– atrakcja dodatkowa	13.10–14.10 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	13.10–14.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
14.10–14.30 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	14.10–14.30 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	14.20–15.50 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	14.50–15.50 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn

ZAGRODA Z OSTROWA LUB TEREN EKSPOZYCJI – LEKCJE DO WYBORU

LEKCJA GRY I ZABAWY NASZYCH DZIADKÓW

Grupa docelowa: 5-6 latki, szkoła podstawowa, klasy 1-3

Czas trwania: 60 min.

Gry i zabawy niosą ze sobą wiele wartości poznawczych. Rozwijają umiejętności manualne, uczą zasad współzawodnictwa, integrują i wychowują. Uczestnicy zajęć nie tylko poznają dawne, wiejskie zabawy, ale także będą mieli okazję sprawdzić swoją sprawność w grach i zabawach swoich przodków, takich jak: serso, ciuciubabka, chodzenie na szczudłach, toczenie obręczy i wiele innych. Lekcja odbywa się na terenie jednej z zagród.

LUB

LEKCJA W OGRÓDKU U BABCI

Grupa docelowa: Szkoła podstawowa, klasy 1-3

Czas trwania: 60 min.

Lekcja odbywa się w zagrodzie chłopskiej z końca XIX w., w przydomowym ogródku i sadzie. Pozwala zapoznać uczestników z gatunkami kwiatów, ziół, warzyw i owoców uprawianych przez nasze prababcie. Podczas zajęć poruszana jest także tematyka segregowania odpadów i sposobów dbania o czystość środowiska. Lekcji towarzyszy zeszyt ćwiczeń zawierający zagadki i łamigłówki do samodzielnego rozwiązania.

Pakiet III	Pakiet IV
9.30–10.00 – czynności organizacyjne	9.30–10.00 – czynności organizacyjne
10.00–10.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	10.00–10.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa
10.30–11.30 – zajęcia edukacyjne „Gry i zabawy naszych dziadków” – w zagrodzie z Ostrowa lub na terenie wsi rzędowej warsztaty „W ogródku u babci” – zagroda z Ostrowa	10.30–12.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
11.40–13.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	12.10–13.10 – zajęcia edukacyjne „Gry i zabawy naszych dziadków” – w zagrodzie z Ostrowa lub na terenie wsi rzędowej warsztaty „W ogródku u babci” – zagroda z Ostrowa
13.20–14.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa	13.20–14.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa

ZAGRODA Z DZIERŻĄŻNI LUB PARK DWORSKI – WARSZTATY DO WYBORU

LEKCJA W ZAGRODZIE U DZIADKA

Grupa docelowa: klasy 1-3

Czas trwania: 60 min.

Uczestnicy zajęć goszczą w zagrodzie wiejskiej z pocz. XX wieku. Poznają zwierzęta gospodarskie hodowane na wsi i budynki, w których mieszkały. Dowiadują się jak wyglądała codzienna praca w gospodarstwie chłopskim, a także jak należy segregować odpady, by zadbać o czystość środowiska. Lekcji towarzyszy zeszyt ćwiczeń zawierający zagadki i łamigłówki do samodzielnego rozwiązania.

LUB

ŚCIEŻKA PRZYRODNICZO-EDUKACYJNA W PARKU DWORSKIM

Grupa docelowa: klasy 1-6

Czas trwania: 60 min.

Młodzi przyrodnicy nauczą się rozróżniać drzewa rosnące w parkach i lasach. Lekcja przybliży wygląd kwiatów i owoców wybranych gatunków drzew i krzewów, różnice w budowie liści drzew liściastych i iglastych, a nawet techniki pomiaru wysokości drzew. Uzupełnieniem ścieżki jest zeszyt ćwiczeń zawierający ilustracje, zagadki oraz zadania do wykonania w terenie. Ścieżkę można przebyć z instruktorem lub samodzielnie (wystarczy zakupić w kasie zestaw edukacyjny), co ułatwiają tabliczki znajdujące się na trasie.

Pakiet V	Pakiet VI
10.30–11.00 – czynności organizacyjne	10.30–11.00 – czynności organizacyjne
11.00–11.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa	11.00–11.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji – atrakcja dodatkowa
11.30–12.30 – warsztaty „W zagrodzie u dziadka” lub na terenie parku dworskiego „Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna w parku dworskim”	11.30–13.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
12.40–14.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	13.10–14.10 – warsztaty „W zagrodzie u dziadka” lub na terenie parku dworskiego „Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna w parku dworskim”
14.20–15.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa	14.20–15.20 – ognisko – atrakcja dodatkowa

 

WRZESIEŃ 2025

SALA G – WARSZTATY DO WYBORU:

WARSZTATY „OD ZIARENKA DO CHLEBA”

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Lekcja przybliża etapy uprawy i obróbki zboża na mazowieckiej wsi od końca XIX do lat 50.XX wieku. Podczas zajęć uczestnicy dowiedzą się m.in.: jakie przesądy i zabiegi magiczne towarzyszyły uprawie zbóż? Ile pracy wymagała obróbka ziarna i jakich narzędzi używano oraz czy do ciasta chlebowego dodawano drożdży? Poznają narzędzia i urządzenia służące dawnym mieszkańcom wsi do uprawy i obróbki zbóż, a także funkcje jakie w tradycji ludowej pełniło pieczywo.

LUB

WARSZTATY „SYTUACJA DZIECKA WIEJSKIEGO NA POCZĄTKU XX W.”

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Lekcja wprowadza w świat dziecka wiejskiego na przełomie XIX i XX wieku. Uczestnicy dowiadują się, jakie przesądy towarzyszyły narodzinom dziecka? Gdzie bawiły się dzieci wiejskie? Jak wyglądały zabawki? Czy dzieci chodziły do szkoły? Jakie miały obowiązki? Podczas zajęć uczestnicy wykonują własną lalkę – motankę.

Pakiet I	Pakiet II	Pakiet XI	Pakiet XII
9.00–9.30 – czynności organizacyjne	9.00–9.30 – czynności organizacyjne	12.00–12.30 – czynności organizacyjne	12.00–12.30 – czynności organizacyjne
9.30–9.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	9.30–9.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	12.30–12.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	12.30–12.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji
10.00–11.00 – warsztaty „Od ziarenka do chleba” lub warsztaty „Sytuacja dziecka wiejskiego na początku XX w.” – sala G, budynek G	10.00–11.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	13.00–14.00 – warsztaty „Od ziarenka do chleba” lub warsztaty „Sytuacja dziecka wiejskiego na początku XX w.” – sala G, budynek G	13.00–14.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
11.10–12.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.40–12.40 – warsztaty „Od ziarenka do chleba” lub warsztaty „Sytuacja dziecka wiejskiego na początku XX w.” – sala G, budynek G	14.00–15.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	14.30–15.30 – warsztaty „Od ziarenka do chleba” lub warsztaty „Sytuacja dziecka wiejskiego na początku XX w.” – sala G, budynek G
13.00–14.00 – ognisko	13.00–14.00 – ognisko	15.30 – 16.30 – ognisko	15.30 – 16.30 – ognisko

SALA A – WARSZTATY DO WYBORU:

WARSZTATY „ZIOŁOLECZNICTWO WIEJSKIE” 

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 4-8

Czas trwania: 60 min.

Medycyna ludowa miała ogromne znaczenie w leczeniu rozmaitych schorzeń. Lekcja pozwala dowiedzieć się, jakie zioła wykorzystywano do leczenia różnych chorób, jakich używano w kuchni, by wzbogacić smak potraw oraz jakie zabiegi magiczne towarzyszyły kuracjom ziołowym. Wykład połączony z prezentacją wybranych ziół leczniczych i przypraw. Zajęcia kończą warsztaty komponowania suszu do naparu ziołowego.

LUB

WARSZTATY „PAPIEROPLASTYKA OBRZĘDOWA” 

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 4-8

Czas trwania: 60 min.

Bibułkowe kwiaty czy przypominające żyrandole pająki często zdobiły chłopskie izby, szczególnie w okresie świątecznym. Nie mogło ich zabraknąć także na domowych ołtarzykach w każdym wiejskim domu. Dzięki tym ozdobom ciemne i jednobarwne wnętrza stawały się kolorowe i wesołe. Podczas zajęć uczestnicy poznają wzory bibułkowych kwiatów, a następnie samodzielnie wykonują kilka z nich.

Pakiet VII	Pakiet VIII	Pakiet XIII	Pakiet XIV
9.00–9.30 – czynności organizacyjne	9.00–9.30 – czynności organizacyjne	11.30–12.00 – czynności organizacyjne	11.30–12.00 – czynności organizacyjne
9.30–10.30 – warsztaty „Ziołolecznictwo wiejskie” lub warsztaty „Papieroplastyka obrzędowa”– sala A, budynek A	9.30–11.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	12.00–12.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	12.00–12.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji
10.40–12.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.10–12.10 – warsztaty „Ziołolecznictwo wiejskie” lub warsztaty „Papieroplastyka obrzędowa”– sala A, budynek A	12.30–13.30 – warsztaty „Ziołolecznictwo wiejskie” lub warsztaty „Papieroplastyka obrzędowa”– sala A, budynek A	12.30–14.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
12.20–13.20 – ognisko	12.20–13.20 – ognisko	13.40–15.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	14.10–15.10 – warsztaty „Ziołolecznictwo wiejskie” lub warsztaty „Papieroplastyka obrzędowa”– sala A, budynek A
13.30–13.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	13.30–13.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	15.20–16.20 – ognisko	15.20–16.20 – ognisko

SALA MŁYN:

WARSZTATY UCZYMY SIĘ KALIGRAFII

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-3

Czas trwania: 60 min.

Lekcja kaligrafii to prawdziwa podróż w czasie. Uczestnicy przenoszą się do szkoły z połowy XX wieku. W atmosferę wprowadza już samo wyposażenie izby szkolnej: czarna tablica z zajęczą łapką do wycierania, dyscyplina, katedra czy ławki z pochylonym blatem i otworem na kałamarz. Tylko w tej wyjątkowej lekcji uczniowie uczestniczą ubrani w fartuszki szkolne. Podczas zajęć poznają dawne przybory szkolne takie jak: bibularz, pióro czy kałamarz. Poznają także wzory liter pisanych obowiązujących w połowie XX wieku. Lekcja prowadzona jest w oparciu o pierwszy profesjonalny podręcznik do nauki pisania i czytania czyli „Elementarz” Mariana Falskiego. Aby to niecodzienne wydarzenie pozostało na długo w pamięci uczestników, zajęcia kończy pamiątkowe zdjęcie klasowe. Zdjęcie wraz z imiennym świadectwem udziału w zajęciach otrzymuje każdy uczeń. Wysyłane są pocztą na adres wskazany przez opiekuna grupy.
Zgodnie z Rozporządzeniem o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przypominamy o konieczności wypełnienia formularza zgody na obecność dziecka na fotografii grupowej, wykonywanej podczas warsztatów kaligrafii. Formularz dostępny jest tutaj załącznik pdf załącznik docx

Pakiet IX	Pakiet X	Pakiet XV	Pakiet XVI
9.30–10.00 – czynności organizacyjne	9.30–10.00 – czynności organizacyjne	11.00–11.30 – czynności organizacyjne	11.00–11.30 – czynności organizacyjne
10.00–11.00 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	10.00–11.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.30–11.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	11.30–11.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji
11.15–12.45 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.45–12.45 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	12.00–13.00 – ognisko	12.00–13.00 – ognisko
13.00–14.00 – ognisko	13.00–14.00 – ognisko	13.10–14.10 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	13.10–14.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
14.10–14.30 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	14.10–14.30 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	14.20–15.50 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	14.50–15.50 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn

ZAGRODA Z OSTROWA LUB LAS GRĄDOWY – LEKCJE DO WYBORU

LEKCJA GRY I ZABAWY NASZYCH DZIADKÓW

Grupa docelowa: 5-6 latki, szkoła podstawowa, klasy 1-3

Czas trwania: 60 min.

Gry i zabawy niosą ze sobą wiele wartości poznawczych. Rozwijają umiejętności manualne, uczą zasad współzawodnictwa, integrują i wychowują. Uczestnicy zajęć nie tylko poznają dawne, wiejskie zabawy, ale także będą mieli okazję sprawdzić swoją sprawność w grach i zabawach swoich przodków, takich jak: serso, ciuciubabka, chodzenie na szczudłach, toczenie obręczy i wiele innych. Lekcja odbywa się na terenie jednej z zagród.

LUB

ŚCIEŻKA PRZYRODNICZO-EDUKACYJNA W LESIE GRĄDOWYM

Grupa docelowa: KLASY 1-6

Czas trwania: 60 min.

Ścieżka umożliwia poznanie typologii lasów oraz budowę warstwową lasu. Uczestnicy lekcji dowiedzą się, jakie zwierzęta można spotkać w lesie oraz jak rozpoznać ich ślady. Na trasie znajdują się gry i zabawy terenowe, które urozmaicają zajęcia. Ścieżkę można przebyć z instruktorem lub samodzielnie (wystarczy zakupić w kasie zestaw edukacyjny), co ułatwiają tabliczki znajdujące się na trasie. Zajęciom towarzyszy zeszyt ćwiczeń zawierający zagadki i zadania do wykonania w terenie.

Pakiet III	Pakiet IV
9.30–10.00 – czynności organizacyjne	9.30–10.00 – czynności organizacyjne
10.00–10.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	10.00–10.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji
10.30–11.30 – lekcja „Gry i zabawy naszych dziadków” – zagroda z Ostrowa lub „Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna w lesie grądowym”	10.30–12.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
11.40–13.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	12.10–13.10 – lekcja „Gry i zabawy naszych dziadków” – zagroda z Ostrowa  lub „Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna w lesie grądowym”
13.20–14.20 – ognisko	13.20–14.20 – ognisko

ZAGRODA Z DZIERŻĄŻNI LUB ZAGRODA Z CZERMNA – WARSZTATY DO WYBORU

LEKCJA W ZAGRODZIE U DZIADKA

Grupa docelowa: klasy 1-3

Czas trwania: 60 min.

Uczestnicy zajęć goszczą w zagrodzie wiejskiej z pocz. XX wieku. Poznają zwierzęta gospodarskie hodowane na wsi i budynki, w których mieszkały. Dowiadują się jak wyglądała codzienna praca w gospodarstwie chłopskim, a także jak należy segregować odpady, by zadbać o czystość środowiska. Lekcji towarzyszy zeszyt ćwiczeń zawierający zagadki i łamigłówki do samodzielnego rozwiązania.

LUB

WARSZTATY LEN OD ZIARENKA DO NITKI

Grupa docelowa: klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Obok zbóż, popularnymi roślinami na Mazowszu były len i konopie. Przędzę lnianą wykorzystywano do wyrobu tkanin. Ale nie tylko. Len ma też właściwości lecznicze. Jakie zastosowanie miał len? Jak wyglądały etapy obróbki lnu ? O tym uczestnicy dowiedzą się podczas pokazu międlenia, klepania i czesania lnu. Pokaz prowadzony jest w jednej z zagród i jest możliwy do przeprowadzenia tylko przy sprzyjającej pogodzie.

Pakiet V	Pakiet VI
10.30–11.00 – czynności organizacyjne	10.30–11.00 – czynności organizacyjne
11.00–11.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	11.00–11.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji
11.30–12.30 – warsztaty „W zagrodzie u dziadka” lub w zagrodzie z Czermna warsztaty „Len – od ziarenka do nitki”	11.30–13.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
12.40–14.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	13.10–14.10 – warsztaty „W zagrodzie u dziadka” lub w zagrodzie z Czermna warsztaty „Len – od ziarenka do nitki”
14.20–15.20 – ognisko	14.20–15.20 – ognisko

PAŹDZIERNIK 2025

SALA G – WARSZTATY DO WYBORU:

LEKCJA W WOJCIECHOWEJ CHAŁUPIE

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-3

Czas trwania: 60 min.

Dom wiejski, zamieszkany często przez rodzinę wielopokoleniową, spełniał różne funkcje, musiał więc posiadać odpowiednie wyposażenie. Podczas lekcji uczestnicy dowiadują się, jakie sprzęty, narzędzia, urządzenia i przybory musiały się w nim znajdować, gdzie było ich miejsce i jakie miały przeznaczenie. Lekcji towarzyszy zabawa edukacyjna w urządzanie chałupy chłopskiej. Zadaniem uczestników jest ustawienie sprzętów w poszczególnych pomieszczeniach chałupy (makieta). Lekcja w formie pogadanki ilustrowanej prezentacją zdjęć i połączonej z zabawą edukacyjną.

LUB

WARSZTATY MAGIA I WIERZENIA. DEMONY LUDOWE

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 4-8

Czas trwania: 60 min.

Ludzi od wieków nękały nieszczęścia: choroby, plagi, nieurodzaj. Dlatego, szczególnie na wsi, panowały liczne przesądy i zabobony. Były one często wytłumaczeniem tego, co niezbadane i niepojęte. Lekcja opowiada o zabobonach i przesądach, a także o sposobach radzenia sobie z nimi. Nie każdy wie, że wiele dawnych przesądów znanych jest do dzisiaj. Podczas lekcji uczestnicy wykonują wybraną maskę demona polnego.

Program I	Program II	Program IX	Program X
8.30–9.00 – czynności organizacyjne	8.30–9.00 – czynności organizacyjne	10.30–11.00 – czynności organizacyjne	10.30–11.00 – czynności organizacyjne
9.00–9.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	9.00–9.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	11.00–12.00 – ognisko	11.00–12.00 – ognisko
9.30–10.30 – warsztaty „Magia i wierzenia” lub lekcja „W Wojciechowej chałupie”– sala G, budynek G	9.30–11.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	12.10–12.30 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	12.10–12.30 – przejazd wozem po terenie ekspozycji
10.40–12.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.10–12.10 – warsztaty „Magia i wierzenia” lub lekcja „W Wojciechowej chałupie”– sala G, budynek G	12.40–13.40 – warsztaty „Magia i wierzenia” lub lekcja „W Wojciechowej chałupie”– sala G, budynek G	12.40–14.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
12.20–13.20 – ognisko	12.20–13.20 – ognisko	13.50–15.20 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	14.20–15.20 – warsztaty „Magia i wierzenia” lub lekcja „W Wojciechowej chałupie”– sala G, budynek G

SALA A – WARSZTATY DO WYBORU:

WARSZTATY „ZIOŁOLECZNICTWO WIEJSKIE” 

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 4-8

Czas trwania: 60 min.

Medycyna ludowa miała ogromne znaczenie w leczeniu rozmaitych schorzeń. Lekcja pozwala dowiedzieć się, jakie zioła wykorzystywano do leczenia różnych chorób, jakich używano w kuchni, by wzbogacić smak potraw oraz jakie zabiegi magiczne towarzyszyły kuracjom ziołowym. Wykład połączony z prezentacją wybranych ziół leczniczych i przypraw. Zajęcia kończą warsztaty komponowania suszu do naparu ziołowego.

LUB

WARSZTATY „BARWNY ŚWIAT LUDOWYCH WYCINANEK” 

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Uczestnicy zajęć znajdują odpowiedzi na wiele pytań, m.in.: skąd wzięła się tradycja wycinankarstwa w Polsce, jakie miejsce zajmowała wycinanka we wnętrzu mieszkalnym, jakie były formy i techniki wycinania oraz jakich narzędzi używano. Podczas zajęć każdy z uczestników otrzymuje szablon charakterystycznej dla regionu Mazowsza wycinanki, którą wykonuje samodzielnie. Swoją pracę zabiera do domu. Zajęcia w formie pogadanki ilustrowanej projekcją zdjęć połączonej z warsztatami plastycznymi.

Program III	Program IV	Program XI	Program XII
8.30–9.00 – czynności organizacyjne	8.30–9.00 – czynności organizacyjne	11.00–11.30 – czynności organizacyjne	11.00–11.30 – czynności organizacyjne
9.00–10.00 – warsztaty „Ziołolecznictwo wiejskie” lub „Barwny świat ludowych wycinanek”– sala A, budynek A	9.00–10.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.30–11.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	11.30–11.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji
10.10–11.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	10.40–11.40 – warsztaty „Ziołolecznictwo wiejskie” lub „Barwny świat ludowych wycinanek”– sala A, budynek A	12.00–13.00 – warsztaty „Ziołolecznictwo wiejskie” lub „Barwny świat ludowych wycinanek”– sala A, budynek A	12.00–13.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
11.50–12.50 – ognisko	11.50–12.50 – ognisko	13.10–14.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	13.40–14.40 – warsztaty „Ziołolecznictwo wiejskie” lub „Barwny świat ludowych wycinanek”– sala A, budynek A
13.00–13.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	13.00–13.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	–	–

SALA MŁYN:

WARSZTATY UCZYMY SIĘ KALIGRAFII

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-3

Czas trwania: 60 min.

Lekcja kaligrafii to prawdziwa podróż w czasie. Uczestnicy przenoszą się do szkoły z połowy XX wieku. W atmosferę wprowadza już samo wyposażenie izby szkolnej: czarna tablica z zajęczą łapką do wycierania, dyscyplina, katedra czy ławki z pochylonym blatem i otworem na kałamarz. Tylko w tej wyjątkowej lekcji uczniowie uczestniczą ubrani w fartuszki szkolne. Podczas zajęć poznają dawne przybory szkolne takie jak: bibularz, pióro czy kałamarz. Poznają także wzory liter pisanych obowiązujących w połowie XX wieku. Lekcja prowadzona jest w oparciu o pierwszy profesjonalny podręcznik do nauki pisania i czytania czyli „Elementarz” Mariana Falskiego. Aby to niecodzienne wydarzenie pozostało na długo w pamięci uczestników, zajęcia kończy pamiątkowe zdjęcie klasowe. Zdjęcie wraz z imiennym świadectwem udziału w zajęciach otrzymuje każdy uczeń. Wysyłane są pocztą na adres wskazany przez opiekuna grupy.
Zgodnie z Rozporządzeniem o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przypominamy o konieczności wypełnienia formularza zgody na obecność dziecka na fotografii grupowej, wykonywanej podczas warsztatów kaligrafii. Formularz dostępny jest tutaj załącznik pdf załącznik docx

Program V	Program VI	Program XIII	Program XIV
9.00–9.30 – czynności organizacyjne	9.00–9.30 – czynności organizacyjne	10.30–11.00 – czynności organizacyjne	10.30–11.00 – czynności organizacyjne
9.30–10.30 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	9.30–11.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.00–11.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	11.00–11.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji
10.40–12.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.10–12.10 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	11.30–12.30 – ognisko	11.30–12.30 – ognisko
12.30–12.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	12.30–12.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	12.40–13.40 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn	12.40–14.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
13.00–14.00 – ognisko	13.00–14.00 – ognisko	13.50–15.20 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	14.20–15.20 – zajęcia edukacyjne „Uczymy się kaligrafii” – sala Młyn

LAS GRĄDOWY LUB ZAGRODA Z CZERMNA – WARSZTATY DO WYBORU

ŚCIEŻKA PRZYRODNICZO-EDUKACYJNA W LESIE GRĄDOWYM

Grupa docelowa: KLASY 1-6

Czas trwania: 60 min.

Ścieżka umożliwia poznanie typologii lasów oraz budowę warstwową lasu. Uczestnicy lekcji dowiedzą się, jakie zwierzęta można spotkać w lesie oraz jak rozpoznać ich ślady. Na trasie znajdują się gry i zabawy terenowe, które urozmaicają zajęcia. Ścieżkę można przebyć z instruktorem lub samodzielnie (wystarczy zakupić w kasie zestaw edukacyjny), co ułatwiają tabliczki znajdujące się na trasie. Zajęciom towarzyszy zeszyt ćwiczeń zawierający zagadki i zadania do wykonania w terenie.

LUB

WARSZTATY LEN OD ZIARENKA DO NITKI

Grupa docelowa: klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Obok zbóż, popularnymi roślinami na Mazowszu były len i konopie. Przędzę lnianą wykorzystywano do wyrobu tkanin. Ale nie tylko. Len ma też właściwości lecznicze. Jakie zastosowanie miał len? Jak wyglądały etapy obróbki lnu ? O tym uczestnicy dowiedzą się podczas pokazu międlenia, klepania i czesania lnu. Pokaz prowadzony jest w jednej z zagród i jest możliwy do przeprowadzenia tylko przy sprzyjającej pogodzie.

Program VII	Program VIII
9.00–9.30 – czynności organizacyjne	9.00–9.30 – czynności organizacyjne
9.30–9.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	9.30–9.50 – przejazd wozem po terenie ekspozycji
10.00–11.00 – „Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna w lesie grądowym” lub warsztaty „Len – od ziarenka do nitki” – zagroda z Czermna	10.00–11.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
11.10–12.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.40–12.40 – „Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna w lesie grądowym” lub warsztaty „Len – od ziarenka do nitki” – zagroda z Czermna
12.50–13.50 – ognisko	12.50–13.50 – ognisko

LISTOPAD 2025

SALA A:

WARSZTATY „WIECZORY ANDRZEJKOWE” 

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 90 min.

To dokonały sposób na poznanie swojej przyszłości i ciekawy pomysł na listopadowe dni. Otoczone aurą tajemniczości spotkania łączą gawędę na temat tradycji wróżb andrzejkowych i katarzynkowych ze wspólną zabawą we wróżby. Podczas zajęć uczestnicy wspólnie praktykować będą tradycyjne wróżby, m.in. lanie wosku na wodę, ustawianie butów, losowanie talerzyków, liczenie grochu i inne. Prosimy, by na zajęcia każdy z uczestników zabrał ze sobą jabłko.

Program I	Program IIa	Program IIb	Program III
9.30–10.00 – czynności organizacyjne	9.30–10.00 – czynności organizacyjne	11.00–11.20 – czynności organizacyjne	10.30–11.00 – czynności organizacyjne
10.00–11.30 – warsztaty „Wieczory andrzejkowe” – sala A, budynek A	10.00–11.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.20–11.40 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	11.00–11.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji
11.40–13.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.40–13.10 – warsztaty „Wieczory andrzejkowe” – sala A, budynek A	11.40–13.10 – warsztaty „Wieczory andrzejkowe” – sala A, budynek A	11.30–13.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
13.10–14.10 – ognisko	13.20–13.40 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	13.20–14.50 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	13.10–14.40 – warsztaty „Wieczory andrzejkowe” – sala A, budynek A
14.20–14.40 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	13.50–14.50 – ognisko	–	–

SALA G – WARSZTATY DO WYBORU:

WARSZTATY MAGIA I WIERZENIA. DEMONY LUDOWE

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 4-8

Czas trwania: 60 min.

Ludzi od wieków nękały nieszczęścia: choroby, plagi, nieurodzaj. Dlatego, szczególnie na wsi, panowały liczne przesądy i zabobony. Były one często wytłumaczeniem tego, co niezbadane i niepojęte. Lekcja opowiada o zabobonach i przesądach, a także o sposobach radzenia sobie z nimi. Nie każdy wie, że wiele dawnych przesądów znanych jest do dzisiaj. Podczas lekcji uczestnicy wykonują wybraną maskę demona polnego.

LUB

WARSZTATY „OD ZIARENKA DO CHLEBA”

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Lekcja przybliża etapy uprawy i obróbki zboża na mazowieckiej wsi od końca XIX do lat 50.XX wieku. Podczas zajęć uczestnicy dowiedzą się m.in.: jakie przesądy i zabiegi magiczne towarzyszyły uprawie zbóż? Ile pracy wymagała obróbka ziarna i jakich narzędzi używano oraz czy do ciasta chlebowego dodawano drożdży? Poznają narzędzia i urządzenia służące dawnym mieszkańcom wsi do uprawy i obróbki zbóż, a także funkcje jakie w tradycji ludowej pełniło pieczywo.

Program IV	Program V	Program VI
9.00–9.30 – czynności organizacyjne	9.00–9.30 – czynności organizacyjne	10.30–11.00 – czynności organizacyjne
9.30–11.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	9.30–10.30 – warsztaty „Magia i wierzenia” lub warsztaty „Od ziarenka do chleba” – sala G, budynek G	11.00–12.00 – ognisko
11.10–12.10 – warsztaty „Magia i wierzenia” lub warsztaty „Od ziarenka do chleba” – sala G, budynek G	10.40–11.00 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	12.00–12.20 – przejazd wozem po terenie ekspozycji
12.20–12.40 – przejazd wozem po terenie ekspozycji	11.10–12.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	12.30–13.30 – warsztaty „Magia i wierzenia” lub warsztaty „Od ziarenka do chleba” – sala G, budynek G
12.50–13.50 – ognisko	12.50–13.50 – ognisko	13.30–15.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem

GRUDZIEŃ 2025

SALA G – WARSZTATY DO WYBORU:

WARSZTATY „NA SZKLE MALOWANE”

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Zajęcia umożliwiają realizację własnych pomysłów artystycznych, rozwijają kreatywność i dostarczają wielu pozytywnych emocji. Uczestnicy warsztatów poznają tradycję i techniki malowania na szkle, a następnie samodzielnie wykonują obrazek na szkle. Używając odpowiednich farb pobudzają swoją wyobraźnię, a czerpiąc inspirację z otoczenia mogą wykonać własny projekt lub wykorzystać gotowy szablon.

LUB

WARSZTATY CHOINKOWE. ZABAWKA CHOINKOWA LUB KARTA ŚWIĄTECZNA

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Celem zajęć jest przywołanie tradycji wykonywania ozdób choinkowych i kart świątecznych, stanowiących cenną pamiątkę rodzinną. Uczestnicy poznają wzory tradycyjnych zabawek choinkowych i kart świątecznych. Mają możliwość samodzielnego ich wykonania pod kierunkiem instruktora. Wykonane prace zabierają do domu.

Program I	Program II	Program III	Program IV
9.00–9.30 – czynności organizacyjne	9.00–9.30 – czynności organizacyjne	10.30–11.00 – czynności organizacyjne	10.30–11.00 – czynności organizacyjne
9.30–10.30 – warsztaty choinkowe lub warsztaty „Na szkle malowane” – sala G, budynek G	9.30–11.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.00–12.00 – ognisko	11.00–11.20 – przejazd wozem/ kulig po terenie ekspozycji
10.40–12.10 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.10–12.10 – warsztaty choinkowe lub warsztaty „Na szkle malowane” – sala G, budynek G	12.00–12.20 – przejazd wozem/ kulig po terenie ekspozycji	11.30–12.30 – ognisko
12.20–13.20 – ognisko	12.20–12.40 – przejazd wozem/ kulig po terenie ekspozycji	12.30–13.30 – warsztaty choinkowe lub warsztaty „Na szkle malowane” – sala G, budynek G	12.30–13.50 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
13.30–13.50 – przejazd wozem/ kulig po terenie ekspozycji	12.50–13.50 – ognisko	13.30–15.00 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	14.00–15.00 – warsztaty choinkowe lub warsztaty „Na szkle malowane” – sala G, budynek G

SALA A:

WARSZTATY CHOINKOWE. ZABAWKA CHOINKOWA LUB KARTA ŚWIĄTECZNA

Grupa docelowa: szkoła podstawowa, klasy 1-8

Czas trwania: 60 min.

Celem zajęć jest przywołanie tradycji wykonywania ozdób choinkowych i kart świątecznych, stanowiących cenną pamiątkę rodzinną. Uczestnicy poznają wzory tradycyjnych zabawek choinkowych i kart świątecznych. Mają możliwość samodzielnego ich wykonania pod kierunkiem instruktora. Wykonane prace zabierają do domu.

Program V	Program VI	Program VII	Program VIII
9.30–10.00 – czynności organizacyjne	9.30–10.00 – czynności organizacyjne	10.00–10.30 – czynności organizacyjne	10.00–10.30 – czynności organizacyjne
10.00–11.00 – warsztaty choinkowe – sala A, budynek A	10.00–11.30 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	10.40–11.00 – przejazd wozem/ kulig po terenie ekspozycji	10.30–11.30 – ognisko
11.10–12.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.40–12.40 – warsztaty choinkowe – sala A, budynek A	11.10–12.40 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem	11.40–12.00 – przejazd wozem/ kulig po terenie ekspozycji
12.50–13.50 – ognisko	12.50–13.10 – przejazd wozem/ kulig po terenie ekspozycji	12.50–13.50 – warsztaty choinkowe – sala A, budynek A	12.10–13.50 – zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem
14.00–14.20 – przejazd wozem/ kulig po terenie ekspozycji	13.20–14.20 – ognisko	14.00–15.00 – ognisko	14.00–15.00 – warsztaty choinkowe – sala A, budynek A

UWAGA! Możliwość zorganizowania kuligu zależna jest od grubości pokrywy śnieżnej i aktualnych warunków atmosferycznych. prosimy o wcześniejszy kontakt z Muzeum w celu potwierdzenia czy atrakcja będzie realizowana.