Ratusz – wystawa „KILIMY, GOBELINY, SUMAKI. CEPELIOWSKA TKANINA ARTYSTYCZNA” – relacja z otwarcia
MUZEUM WSI MAZOWIECKIEJ W SIERPCU PARTNEREM AKCJI „KOLEJĄ DO KULTURY”
24 stycznia 2017Na osoby, które w dniach od 13 września 2013 do 28 lutego 2014 odwiedzą sierpecki ratusz czeka wyjątkowa wystawa. Zatytułowana została „Kilimy, Gobeliny, Sumaki. Cepeliowska tkanina artystyczna” i prezentuje najciekawsze tkaniny wykonane w warsztatach Fundacji „Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło w Warszawie. Zwiedzający obejrzą prawie 100 dzieł rękodzielniczych o zróżnicowanej tematyce i wykonanych rozmaitymi technikami.
Na początek wyjaśnić warto sprawę fundamentalną – czym są owe kilimy, gobeliny i sumaki pojawiające się w tytule wystawy? Podstawowymi kryteriami odróżniającymi od siebie te trzy typy tkanin jest ich wielkość, sposób wykonania i tematyka. Kilim jest dziełem jednostronnym, częstokroć zdobionym w proste, barwne pasy, wzory geometryczne albo stylizowane motywy roślinne. Gobelin z kolei podziwiać można tylko z jednej strony. Przypomina on poniekąd obraz, umieszczone są na nim bowiem motywy figuralne, pejzażowe lub ornamentowe. Duży nacisk położony jest tu na kompozycję. Sumak natomiast cechuje powierzchnia reliefowa. Wykonany jest z wełny wątkiem haftującym. Materiały te wywarły istotny wpływ na kształtowanie się w wiedzy na temat kultury ludowej w Polsce powojennej. Nasze tkaniny artystyczne wyróżniają się na tle europejskich wytworów wielkim kunsztem, doborem barw i doborem motywów. Należy podkreślić, że wielu obcokrajowców wieś polską kojarzy głównie z tego typu wytworami.
Otwarcie ekspozycji, które odbyło się 12 września 2013 roku zgromadziło przedstawicieli władz samorządowych i instytucji kulturalnych z Sierpca, którzy z wielkim zaciekawieniem podziwiali zebrane eksponaty. Spotkanie rozpoczęli dyrektor Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu Jan Rzeszotarski wraz z komisarzem wystawy Anną Filipowicz-Mróz. Pani Anna w swoim przemówieniu wskazała, że tkaniny cepeliowskie niesłusznie kojarzone są tylko z twórczością amatorską. Podkreśliła, że są to niejednokrotnie dzieła sztuki, wykonane z wielką wprawą. Dostrzec w nich można wpływy wielu nurtów w sztuce europejskiej. Jej zdaniem tkanina artystyczna przeżywa obecnie renesans. Opowiedziała o zakończonym niedawno konkursie „Tkanina wraca”, w którym wykonać należało projekt wyrobu tkackiego. Na otwartej właśnie wystawie podziwiać można realizacje dwóch spośród nagrodzonych propozycji, które wykonano w Spółdzielni „Koronka” w Bobowej.
Po uroczystym przecięciu wstęgi, którego dokonali Wiceprzewodniczący Rady Miasta Sierpca, Kazimierz Czermiński wraz z Anną Filipowicz-Mróz pierwsi zwiedzający mogli obejrzeć niezwykłe dzieła sztuki tkackiej. Byli oni pod urokiem bogactwa ich form i wzornictwa. Komisarz wystawy opowiadała o każdej z tkanin, przytaczając przy tym wiele interesujących anegdot. Ekspozycji towarzyszą zajęcia plastyczne dla dzieci i młodzieży „Projektant tkanin”. Ich przedmiotem jest wykonanie projektu tkaniny według własnego pomysłu. Może to być zarówno materiał dekoracyjny, ubraniowy, jak i użytkowy. W czasie trwania warsztatów uczestnicy wykażą się pomysłowością i kreatywnością, stając się na moment twórcami sztuki.
Już teraz zachęcamy do zwiedzania. Wywiad z Anną Filipowicz-Mróz znaleźć będzie można w najnowszym wydaniu „Wieści Muzealnych” wydawanych przez Muzeum.
Jarosław Asztemborski
