26 lipca w Kościele katolickim obchodzone jest wspomnienie św. Anny- matki Najświętszej Maryi Panny. Była ona czczona już od VI wieku jednak to dopiero w XVI wieku jej kult w pełni się rozwinął. Data uroczystości została ustanowiona w 1584 roku przez papieża Grzegorza XIII[1].
Anna urodziła się prawdopodobnie w Betlejem 70 lat przed narodzeniem Jezusa. Mieszkała w Nazarecie, poślubiła człowiek bardzo pobożnego o imieniu Joachim[2]. Informacji o jej żywocie ukazane są w pismach apokryficznych, czyli takich, które nie weszły do głównego kanonu Pisma Świętego. W Protoewangelii Jakuba znajduje się opis życia Anny. Była ona kobietą cnotliwą i bardzo oddaną Bogu, jednak wraz z mężem byli bezdzietni, co w oczach ludzi było jednoznaczne z Bożą kara. Oboje gorliwie modlili się o upragnionego potomka. Pewnego razu przed zrozpaczoną Anną stanął anioł i oznajmił, że pocznie i porodzi dziecko, które będzie wysławiane na całym świecie. Kobieta uradowana tą wiadomością obiecała, że w ramach wdzięczności za tak wspaniały dar poświęci to dziecko w służbie Bogu. Urodziła dziewczynkę, której dała na imię Maria. Kobieta tak jak obiecała wraz z Joachimem zaprowadzili córkę na służbę do Świątyni Pańskiej, gdy ta była już w odpowiednim wieku,[3]. Niedługo potem zmarł ojciec Najświętszej Maryi Panny, a Anna będąc wdową dożyła podobno 79 lat[4].
Dawnej w dniu wspomnienia św. Anny w kościele święcono świeżo zebrane zioła, które następnie wieszano w chałupach. Rośliny te były wykorzystywane do leczenia różnego rodzaju chorób, a także wierzono, że odpędzają złe duchy i pomagają w znalezieniu miłości[5].
Ze stanu pogody panującej w dzień św. Anny starano się przewidywać późniejsze warunki meteorologiczne i zbiory:
Od świętej Anki zimne noce i poranki.
Na świętą Annę mrowiska, szukaj w zimie ogniska.
Jak w świętą Annę deszcz pada, to robak orzechy zjada.
Gdy pada w dniu świętej Anny, pada aż do Zuzanny.
Św. Anna jest patronką miedzy innymi: matek, wdów, małżeństw, panien, kobiet w ciąży, bezdzietnych małżeństw. Przedstawiana jest najczęściej z małą Maryją bądź z Najświętszą Panienką i Dzieciątkiem Jezus (św. Anna Samotrzecia).
Opr. Magdalena Kowalak
Bibliografia:
[1] E. Ferenc-Szydełkowa, Rok kościelny a polskie tradycje, Poznań 1988, s. 196-197.
[2] Żywoty Świętych Pańskich na wszystkie dni roku, opracowane według Ks. Piotra Skargi T. J., Ojca Prokopa, Kapucyna, Ojca Bitschnaua, Benedyktyna i innych wybitnych pisarzy religijnych, z uwzględnieniem świętych i błogosławionych Polek i Polaków, Katowice-Miłków 1937, s.595-596.
[3] W. Smereka, Najstarsza legenda o Matce Boskiej (Protoewangelia Jakuba), „Ruch Biblijny i Liturgiczny”, Tom 16, nr 5-6, Kraków 1963, s. 263-266.
[4] E. Ferenc-Szydełkowa, Rok kościelny a polskie tradycje, Poznań 1988, s. 197
[5] Ibidem, s. 197.