Kontakt
  • Zmień kontrast
  • Zmniejsz rozmiar tekstu
  • Zwiększy rozmiar tekstu
  • Zobacz deklarację dostępności
logo-www-kolor-50logo-www-kolor-50logo-www-kolor-50logo-www-kolor-50
  • AKTUALNOŚCI
    • Najnowsze
    • Komunikaty
    • Blog
    • Kalendarz wydarzeń
    • Wieści Muzealne online
    • Konferencje
    • Archiwum
  • DLA ZWIEDZAJĄCYCH
    • Muzeum, godziny, bilety
    • Wirtualne spacery
    • Kup bilet
    • Regulamin zwiedzania
    • Informacje dla osób z niepełnosprawnościami
    • Oferta noclegowa
    • Gastronomia
  • EDUKACJA
  • O MUZEUM
    • Historia
    • Zbiory
    • Nagrody
    • Projekty i inwestycje
    • Biblioteka
    • Wydawnictwa – sklep
    • Partnerzy
    • Kariera
  • USŁUGI DODATKOWE
    • Wynajem obiektu i terenu
      • Kościół z Drążdżewa
      • Sale konferencyjno-szkoleniowe
      • Piknik
      • Organizacja ogniska
      • Stoiska dla wystawców
    • Wóz, bryczka
    • Szkółka jeździecka
    • Jazda w siodle
  • BIP
  • Facebook
  • Instagram
  • YouTube
  • Mapa strony
0

Święty Roch

  • Strona główna
  • Aktualności
  • Blog
  • Święty Roch
W wiejskiej chacie, na stole - skansen w Sierpcu wianki z ziół i zbóż
Komunikat 15-16 sierpnia 2022
11 sierpnia 2022
Chleb – zwyczaje i obrzędy
19 sierpnia 2022
16 sierpnia 2022
Kategorie
  • Blog
Tagi
rzeźba św. Rocha w szarym stroju i psem u stóp liżącym mu ranę

Święty Roch

16 sierpnia w kościele katolickim obchodzimy wspomnienie świętego Rocha, który żył w XIV wieku. Słynął z wielkiej hojności, gdyż cały swój majątek rozdał potrzebującym. Jest on patronem zwierząt gospodarskich, opiekuje się bydłem i chroni je przed chorobami, strzeże także ludzi przed zarazą[1].

Roch przez większość życia pielgrzymował do miejsc świętych. Legenda głosi, że pomagał i opiekował się ludźmi podczas epidemii dżumy. Niestety sam też zachorował. Żeby nie zarażać innych udał się w ustronne miejsce. Na szczęście nie został sam, gdyż przy jego boku wiernie czuwał pies, który lizał jego rany i przynosił mu chleb, aby przyszły święty mógł się posilić. Po przebytej chorobie postanowił wrócić do swojej rodzinnej miejscowości Montpellier. Widoczne ślady przebytej choroby, a także brudny i podarty strój sprawiły, że został wzięty za szpiega i wtrącony do więzienia, w którym po kilku latach zmarł, wypraszając zakończenie zarazy. Po śmierci trafił do nieba razem ze swoim wiernym psim towarzyszem[2].

Niegdyś 16 sierpnia był uważany za początek jesieni. Do tego czasu wszystkie zboże musiało być już wymłócone, a groch zebrany, żeby wystarczyło zapasów do przyszłych zbiorów[3].  Dlatego z dniem świętego Rocha związane były przysłowia:

Na święty Roch w stodole groch.

Na świętego Rocha na pole już socha.

Na święty Roch, jaki dzień, taka noc.

Dawniej w dniu świętego Rocha w środkowej i północnej Polsce „odbywały się obchody pól i ugorów, łąk i pastwisk, na których rozpalano obrzędowe ognie”[4]. Do ognisk wrzucano zioła, które były świecone na zakończenie oktawy Bożego Ciała. Ogień palono, także na ścieżkach, które prowadziły z obór na pastwiska. Następnie przepędzano trzykrotnie bydło, uderzając przy tym w bębny, aby chronić je przed urokami i chorobami[5].

Święty Roch najczęściej przedstawiany jest jako pielgrzym w podartym ubraniu, które odsłania mu jedno kolano. Zazwyczaj u jego boku stoi pies, który liże mu rany, lub trzyma w pysku kawałek chleba[6].

Magdalena Kowalak

 

 

rzeźba św. Rocha z odsłoniętym kolanem i psem liżącym rany
rzeźba św. Rocha w szarym stroju i psem u stóp liżącym mu ranę
rzeźba przedstawiająca św. Rocha z psem u boku z laską w dłoni

Bibliografia:

  • Ciemiński Ł., Święci wiejskiego podwórka: Groch sprząta święty Roch. Strona internetowa: Święci z wiejskiego podwórka: Groch posprząta święty Roch | KulturaLudowa.pl.
  • Ogrodowska B., Polskie obrzędy i zwyczaje doroczne, Warszawa 2010.
  • Szymańska-Radziewicz J., Na święty Roch w stodole groch, Strona internetowa: „Na święty Roch w stodole groch” – Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi (nikidw.edu.pl).

[1] B. Ogrodowska, Polskie obrzędy i zwyczaje doroczne, Warszawa 2010, s. 219.

[2] Ł. Ciemiński, Święci wiejskiego podwórka: Groch sprząta święty Roch. Strona internetowa: Święci z wiejskiego podwórka: Groch posprząta święty Roch | KulturaLudowa.pl, [dostęp: 10.08.2022].

[3] J. Szymańska-Radziewicz, Na święty Roch w stodole groch, Strona internetowa: „Na święty Roch w stodole groch” – Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi (nikidw.edu.pl), [dostęp: 12.08.2022].

 

[4] B. Ogrodowska, Polskie obrzędy i zwyczaje doroczne, Warszawa 2010, s. 220.

[5] Ibidem.

[6] J. Szymańska-Radziewicz, Na święty Roch w stodole groch, Strona internetowa: „Na święty Roch w stodole groch” – Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi (nikidw.edu.pl), [dostęp: 12.08.2022].

Podaj dalej

Podobne wpisy

Drewniane szalowane drzwi z ćwiekami

Drzwi deskowe, szalowane z ćwiekami - MWM, chałupa z Dzierżążni 2023 r.

23 stycznia 2023

Jeszcze trochę o drzwiach …


Czytaj dalej
Słomiany dach wsparty na czterech balach, wypełniony słomą

Wypełniony bróg we wsi Tuchlin, 1999 r.

13 stycznia 2023

Bróg, brożek, brożyna


Czytaj dalej
Studnia z żurawiem na wiejskim podwórku, obok poidło dla zwierząt, w tle budynki gospodarcze

Studnia ocembrowana kamieniami ocembrowana kamieniami w zagrodzie z Izdebna

9 stycznia 2023

Studnie wiejskie


Czytaj dalej
75584
Wszystkich odwiedzin
Strony internetowe i pozycjonowanie Google
  • BIP
  • Facebook
  • Instagram
  • YouTube
  • Mapa strony
0
  • Brak dostępnych tłumaczeń dla tej strony