Kolejny obiekt w Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu – Dwór z Uniszek Zawadzkich
W 2011 roku Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu pozyskało kolejny zabytkowy obiekt. Jest nim XVIII – wieczny, drewniany dwór szlachecki przeniesiony ze wsi Uniszki Zawadzkie położonej w odległości kilku kilometrów od Mławy.
Budynek jest jednym z ostatnich drewnianych , lepiej zachowanych dworów na północnym Mazowszu. Ma wygląd dawnej, typowej siedziby właścicieli kilkusethektarowego majątku. Podobne budowle występowały na tym terenie powszechnie, jednak w czasach powojennych ogromna większość z nich została zrujnowana. Opisywany obiekt przetrwał dotychczas, ponieważ przez wiele lat po ostatniej wojnie mieściła się w nim szkoła oraz mieszkania nauczycieli, a ponadto otoczony był opieką konserwatora zabytków, który nadzorował przeprowadzane w nim remonty.
Budynek jest drewniany, ma ściany konstrukcji zrębowej, w szczycie szachulcowej. Jego wnętrze jest parterowe, z mieszkalnym poddaszem, prostokątne, siedmioosiowe, z drewnianym gankiem od frontu. Uroku budowli dodaje wysoki, mansardowy dach z naczółkami pokryty gontem.
Wieś do czwartej ćwierci XVIII wieku była w posiadaniu Zawadzkich herbu Rogala, a potem przeszła na własność Krajewskich. Być może dwór zbudowano dla Antoniego Krajewskiego, który w ostatniej ćwierci tego wieku był stolnikiem zawkrzeńskim.W XX wieku budynek zmienił jeszcze trzech właścicieli, a ostatnimi – od 1916 do 1945 roku była rodzina Sztejnerów.
Od kilkunastu lat dwór nie był użytkowany. W bezpośrednim jego sąsiedztwie , na terenie dawnego założenia dworskiego, pobudowano nowoczesną szkołę, a zabytek wymagający kolejnych remontów skazany był na powolne niszczenie. Co poza walorami zabytkowymi i estetycznymi , było powodem jego szybkiej translokacji do skansenu.
Prace rozbiórkowe dworu w Uniszkach rozpoczęto w czerwcu 2011 roku, po uprzednim przygotowaniu placu pod budowę na terenie muzeum. W trakcie prac rozbiórkowych na bieżąco dokonywano segregacji substancji zabytkowej, która po przewiezieniu do muzeum została poddana konserwacji.
Obecnie dwór jest zestawiony i trwa kolejna faza realizacji przedsięwzięcia – prace wykończeniowe, po których nastąpi etap wyposażania wnętrza – tym samym przygotowanie obiektu do udostępnienia zwiedzającym. Równolegle z robotami budowlano – konserwatorskimi prowadzi się prace zmierzające do zagospodarowania terenu wokół dworu. Wytyczono już aleję dojazdową i podjazd, uformowano duży klomb, a także dokonano pierwszych nasadzeń roślinności w sąsiedztwie budynku.
Teren wokół dworu zostanie zadrzewiony, posadzi się krzewy i kwiaty takich gatunków , jakie dawniej występowały w pobliżu mazowieckich siedzib ziemiańskich.